Nga Dr. Anisa Liço

Në një botë ku ritmi i jetës rrjedh përmes njoftimeve të telefonit, orareve të mbushura dhe pritshmërive që s’kanë fund, lumturia duket gjithnjë e më shumë si një stacion i largët, jo si një ndjesi që mund të zgjidhet çdo ditë. E megjithatë, ajo është aty – jo si një shpërblim pas arritjeve të mëdha, por si një ushtrim i vogël që mund ta praktikojmë me kujdes dhe përkushtim.

Lumturia nuk është gjendje e qëndrueshme, por një seri momentesh të vetëdijshme që duhen mbrojtur, ushqyer dhe përzgjedhur. Ashtu siç ushqehemi për të mbijetuar, duhet të ushqejmë dhe mendjen me gjeste të vogla që prodhojnë gëzim.

1. Largoji njerëzit që të shterojnë energjinë

Para se të kërkosh lumturinë në udhëtime, libra apo rituale të reja, ndal një çast dhe shiko përreth. Kush janë njerëzit që të zbehin shpirtin? Kush të kritikojnë çdo zgjedhje, që të venitin dritën e syve me fjalë të ngurta?
Praktikimi i lumturisë kërkon guximin për të vendosur kufij.

“Mos lejo asnjë njeri të qëndrojë pranë teje për një kohë të gjatë pa u ndjerë më i lumtur” – thoshte Mother Teresa.
Dhe nëse dikush s’e mbart këtë efekt, mbase vendi i tij në jetën tënde duhet të jetë më i largët.

2. Praktikimi i mirënjohjes së heshtur

Në vend që të ndjekim gjithmonë atë që mungon, le të ndalemi mbi atë që është. Një filxhan kafe në mëngjes, shikimi i një fëmije që qesh, aroma e librave të vjetër – janë pikërisht këto çaste që, kur ndalemi për t’i përjetuar plotësisht, shndërrohen në tru si sinjale të lumturisë.

“Ne kemi artin që të mos vdesim nga e vërteta.” – Friedrich Nietzsche

“Lumturia e jetës varet nga cilësia e mendimeve të tua.” – Marcus Aurelius

“Të lumtur janë ata që ndajnë gëzimin pa frikë se do t’u mbarojë.” – Paulo Coelho

3. Dëgjo veten përpara botës

Të praktikosh lumturinë do të thotë të mësosh të dëgjosh veten. Çfarë të sjell qetësi? Kush janë njerëzit pranë të cilëve ndihesh më shumë vetja? Kur fillon ta ndërtosh jetën sipas gjuhës tënde të brendshme, ajo fillon të rezonojë me ndjesi më të qarta gëzimi.

4. Zbukuro të përditshmen

Sipas një studimi nga Universiteti i Harvardit (Harvard Study of Adult Development, 2023), cilësia e marrëdhënieve të përditshme është faktori më i fortë që parashikon lumturinë dhe jetëgjatësinë – më shumë se pasuria apo fama. E përditshmja nuk është armiku ynë. Ajo është tela mbi të cilin mund të luajmë muzikën tonë, nëse dimë ta prekim butë.

5. Lëviz trupin, zgjo mendjen

Sipas American Psychological Association, vetëm 10 minuta ecje në natyrë mund të përmirësojnë humorin për orë të tëra. Po ashtu, sipas Yale Center for Emotional Intelligence, praktika të vogla si shënimi i përditshëm i tri gjërave pozitive rrisin ndjeshëm nivelin e kënaqësisë me jetën për më shumë se 6 muaj.

6. Prano edhe dritëhijet

Të praktikosh lumturinë nuk do të thotë të mohosh trishtimin apo zemërimin. Përkundrazi, është një zgjedhje për të mos i lënë këto ndjesi të dominojnë jetën. Lumturia e qëndrueshme vjen nga aftësia për të jetuar ndjenjat e errëta pa humbur besimin se do të vijë një mëngjes më i mirë.

Nuk ka dritë pa hije, dhe nuk ka qetësi pa përballim.” – Carl Jung

Në fund të fundit, lumturia është më shumë një disiplinë sesa një emocion. Një përkushtim i vogël, por i përditshëm, ndaj vetes. Një ndjeshmëri e zgjuar për të vërejtur detajet që ndriçojnë zemrën. Në vend që të pyesim “A jam i lumtur?”, ndoshta duhet të pyesim më shpesh: