Izraeli ka nisur sulme të paprecedentë ndaj Iranit, duke synuar programin e tij bërthamor dhe udhëheqësit e lartë ushtarakë në një sulm që kryeministri Benjamin Netanyahu tha se do të zgjasë shumë ditë.

Gjenerali Hossein Salami, komandanti i përgjithshëm i Gardës Revolucionare Islamike të Iranit, ishte midis të vrarëve në sulme. Ai ishte midis figurave më të fuqishme dhe me ndikim në vend.

“Komandanti i Korpusit të Gardës Revolucionare Islamike (IRGC) të Iranit, Gjeneral Major Hossein Salami, është vrarë nga një sulm izraelit”, raportoi agjencia iraniane e lajmeve Tasnim.

Gjenerali Hossein Salami

Salami, komandanti më i lartë i IRGC-së, u vra në një sulm ndaj selisë së komandës së lartë”, theksoi agjencia.

Ai konsiderohej një nga njerëzit më të fuqishëm në Republikën Islamike.

Sipas burimeve të pakonfirmuara në median iraniane, Shefi i Shtabit Mohammad Bagheri u shënjestrua gjithashtu në një sulm.

Tasnim konfirmoi vrasjen e dy shkencëtarëve të lartë bërthamorë. Sipas agjencisë së lajmeve, si Mohammad Mehdi Tehranchi, një profesor i fizikës, ashtu edhe ish-shefi i sektorit bërthamor Fereydoun Abbasi u vranë në sulm.

Vritet edhe shefi i Forcave të Armatosura të Iranit

Mohammad Bagheri, Shefi i Shtabit të Forcave të Armatosura të Iranit, është vrarë si pasojë e sulmeve izraelite, raportojnë mediat shtetërore, shkruan BBC.

Ai iu bashkua Gardës Revolucionare në vitin 1980 përpara se të ngjitej në radhët e tij për t’u bërë një nga udhëheqësit më të rëndësishëm ushtarakë të vendit.

Mediat shtetërore iraniane kanë bërë të ditur se edhe kreu i Gardës Revolucionare të Iranit, Hossein Salami, është vrarë pas një sulmi ajror nga Izraeli.

IRGC është forca ushtarake elitare e Iranit, shumë më e fuqishme se ushtria konvencionale. Në dekadat e fundit, ajo jo vetëm që është militarizuar shumë, por ka zgjeruar edhe ndikimin e saj shoqëror dhe ekonomik.

Sot, ajo konsiderohet një fuqi e madhe ekonomike, me pjesëmarrje në industri të tilla si rrjetet e hoteleve dhe linjat ajrore.

Mohammad Bagheri, Shefi i Shtabit të Forcave të Armatosura të Iranit

Sulmi e zhyt Lindjen e Mesme në një pasiguri të re, duke rritur rrezikun e një lufte rajonale, ndërsa Izraeli përgatitet për hakmarrjen e Iranit.

Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, ka konfirmuar se Izraeli ka goditur objektiva bërthamore në Iran dhe tha se operacioni do të vazhdojë për shumë ditë.

Netanyahu tha se “Operacioni Rising Lion” goditi impiantin kryesor të pasurimit të uraniumit të Iranit në Natanz, shkencëtarët bërthamorë dhe atë që ai e quajti “zemra e programit të raketave balistike të Iranit”.

Udhëheqësi Suprem i Iranit, Ajatollah Ali Khamenei, ka paralajmëruar se Izraeli do të përballet me “ndëshkim të rëndë” pas sulmeve.

Një Zëdhënës i IDF-së, Effie Defrin, të premten në mëngjes tha në një konferencë për shtyp se Irani kishte lëshuar mbi 100 dronë drejt Izraelit në orët e fundit.

Ai gjithashtu vuri në dukje se mbi 200 avionë të IDF-së kanë sulmuar mbi 100 objektiva në Iran me mbi 330 municione.

Ai nuk tha se kur do të arrinin në Izrael, por në prill të vitit 2025, dronë të tillë u deshën disa orë.

Jordania ka thënë se nuk do të tolerojë asnjë shkelje të hapësirës së saj ajrore, duke këmbëngulur se mbretëria nuk do të jetë një fushë beteje për asnjë konflikt, disa orë pasi Izraeli goditi objektiva bërthamore dhe ushtarake në Iran.

Siguria kombëtare e vendit është një vijë e kuqe dhe nuk do të lejojë asnjë përpjekje për të kërcënuar sigurinë e saj dhe sigurinë e qytetarëve të saj, tha zëdhënësi i qeverisë Mohammad Momani në një deklaratë të raportuar nga Petra, agjencia shtetërore e lajmeve. Ai nuk specifikoi detaje të mëtejshme.

Çmimet globale të naftës u rritën pasi Izraeli tha se kishte goditur Iranin, në një përshkallëzim dramatik të tensioneve në Lindjen e Mesme.

Sipas mediave të huaja, kontratat e naftës referuese, Brent Crude dhe Nymex light sweet, u rritën me më shumë se 10% pas publikimit të lajmit.

Vendet anembanë botës kanë reaguar ndaj sulmeve të Izraelit ndaj Iranit, me disa që kanë shprehur shqetësim dhe të tjerë që e kanë kritikuar këtë veprim.

Ministria e Jashtme e Arabisë Saudite shprehu “dënimin dhe denoncimin e saj të fortë”, duke thënë se “agresioni flagrant izraelit” minon “sovranitetin dhe sigurinë e Iranit dhe përbën një shkelje të qartë të ligjeve dhe normave ndërkombëtare”.

Ambasada e Kinës në Iran e quajti situatën në Iran “të rëndë dhe komplekse”, duke u bërë thirrje qytetarëve kinezë në vend që të monitorojnë nga afër zhvillimet dhe të rrisin masat e tyre të sigurisë, duke përfshirë shmangien e zonave të ndjeshme ose të mbushura me njerëz.

Sekretari i Shtetit i SHBA-së, Marco Rubio, tha se SHBA-të nuk ishin të përfshira në sulmet ajrore të Izraelit, duke shtuar në një deklaratë se “prioriteti ynë kryesor është mbrojtja e forcave amerikane në rajon”.

Rubio tha se nuk pati përfshirje ose ndihmë të SHBA-së në sulme. “Sonte, Izraeli ndërmori veprime të njëanshme kundër Iranit. Ne nuk jemi të përfshirë në sulme kundër Iranit dhe përparësia jonë kryesore është mbrojtja e forcave amerikane në rajon”, tha ai.

Ministrja e Jashtme e Australisë, Penny Wong, tha se Canberra ishte “e alarmuar nga përshkallëzimi midis Izraelit dhe Iranit”. Ajo u bëri thirrje të gjitha palëve të japin përparësi dialogut dhe diplomacisë, duke thënë: “Kjo rrezikon të destabilizojë më tej një rajon që është tashmë i paqëndrueshëm”.

Kryeministri i Zelandës së Re, Christopher Luxon, i quajti sulmet “një zhvillim vërtet të padëshiruar në Lindjen e Mesme”, duke paralajmëruar se “rreziku i llogaritjeve të gabuara është i lartë”. Negociatat bërthamore SHBA-Iran që ishin planifikuar të zhvilloheshin të dielën në Oman shihen si “rruga më e mirë përpara”, tha Luxon – megjithëse tani nuk është e qartë nëse bisedimet do të vazhdojnë.

Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, Antonio Guterres, “dënon çdo përshkallëzim ushtarak në Lindjen e Mesme”, tha një zëdhënës i shefit të OKB-së në një deklaratë të raportuar nga Reuters. Guterres u bëri thirrje të dyja palëve të tregojnë përmbajtje.

Zëdhënësi i Ministrisë së Punëve të Jashtme të Indisë, Randhir Jaiswal, tha se vendi po “monitoronte nga afër situatën në zhvillim, duke përfshirë raportet që lidhen me sulmet ndaj centraleve bërthamore”, dhe u bëri thirrje të dyja palëve të shmangin përshkallëzimin.

Ai tha se India kishte marrëdhënie “të ngushta dhe miqësore” si me Izraelin ashtu edhe me Iranin.