Një traditë e gjatë na kujton se Papët nuk i zgjedhin emrat e Pagëzimit, por i ndryshojnë, ndonëse jo gjithmonë ka qenë kështu, veçanërisht në shekujt e parë të Krishterimit. Papët shpesh zgjodhën emrat e paraardhësve të tyre të afërt ose të largët, nga respekti, admirimi ose dëshira për të ruajtur vazhdimësinë, por edhe emra të ndryshëm për të shënuar risinë.

Akti i parë i Papës së ri, menjëherë pas pranimit të zgjedhjes së tij kanonike si Papë i Kishës Katolike Universale, e para kryerjes së detyrimeve të tjera, është zgjedhja e emrit. Ky emër shpallet pas shqiptimit të formulës së famshme “Habemus Papam”, ndjekur nga emri i pagëzimit të Papës në latinisht. Papa i ri Robert Francis Prevost zgjodhi emrin Leoni XIV.

Ati Robert Sirico, i cili gjithashtu është amerikan dhe drejtues i Acton Institute, ka shpjeguar për Sky News emrin e ri të Papës që është përdorur më së fundmi nga Papa Leoni XIII në vitin 1878, prifti thotë se është “domethënës”.

“Ai ishte vërtet një teolog, një mendimtar që predikonte për rëndësinë e familjes dhe dinjitetin e punës, një figurë shumë domethënëse historike. Qëllimi i Papa Leonit tani është që ta vazhdojë atë punë dhe më pas na jep neve një tregues të drejtimit të tij.”

Tradita e gjatë e ndryshimit të emrit të pagëzimit

Sipas një tradite të gjatë, emri papnor ndryshon nga emri i pagëzimit – zgjedhje kjo, që ndjek rrugën e zgjedhur nga Papa i parë, Shën Pjetri, i cili emrin e lindjes e kishte Simon. Ky zakon u duk që në mijëvjeçarin e parë të Krishterimit për të treguar se zgjedhja në Selinë e Pjetrit ishte e ngjashme me një lindje të dytë.

Pse Papët i ndryshojnë emrat

Në shekujt e parë të Krishterimit shumë Papë i ndryshuan emrat, sepse emrat e tyre të lindjes ishin me zanafillë pagane. Megjithatë, jo të gjithë Papët e ndoqën këtë praktikë. Nga 267 Papët që njihen nga historia, vetëm 129 zgjodhën një emër të ri. Kjo traditë u bë praktikë e zakonshme duke nisur nga viti 955, me Papën Gjon XII, e vazhdon deri më sot, me përjashtim të Adrianit VI (1522-1523) dhe Marçelit II (1555). Për disa Papë, emri i ri ishte emri i tyre i tretë në jetë, pasi ata vinin nga urdhra të ndryshëm fetarë.

Emrat më të zakonshëm: Gjon, Gregor, Benedikt dhe Piu

Përsa i përket zgjedhjes së emrit, shumë shpesh zgjidhet i njëjti emër i paraardhësit të parë ose të parafundit, për respekt, admirim ose njohje, gjë që sinjalizon edhe dëshirën për të ndjekur gjurmët e tyre, ose për të vazhduar papnitë më të rëndësishme. Të tjerë zgjedhin një emër që ndryshon nga ai i paraardhësit, duke nënkuptuar, ndonjëherë, angazhimin për risim a ndryshim.

Në historinë e Papnisë, emri më i përdorur ishte Gjon. U zgjodh për herë të parë në vitin 523 nga Shën Gjoni I, Papë e martir. Papa i fundit që zgjodhi këtë emër ishte italiani Angelo Giuseppe Roncalli, i zgjedhur me emrin Papa Gjoni XXIII në vitin 1958, shpallur Shenjt nga Papa Françesku, në vitin 2014.

Emra të tjerë të përdorur shpesh janë Gregor, në nder të Papës Gregori I, i njohur zakonisht si Shën Gregori i Madh (590-604), i përdorur për herë të fundit nga Gregori XVI, në vitin 1831. E duhet përmendur edhe emri Benedikti, i cili u zgjodh gjashtëmbëdhjetë herë. Hera e fundit, zgjedhja e Papës Joseph Ratzinger, Benediktit XVI, në vitin 2005.

Emra të tjerë të përsëritur në traditën Papnore janë Klementini, Inocenti, Leoni dhe Piu. Nga viti 1775 deri në vitin 1958, nga 11 Papë, 7 u quajtën Pius, nga Pius VI (1775–1799) – deri te Pius XII (1939–1958). Eugenio Pacelli mori emrin Pius XII sepse ishte i një gjaku me Pius IX (1846–1878), por edhe nga mirënjohja ndaj Pius X (1903–1914), i cili u shenjtërua në vitin 1954, dhe së fundmi, në shenjë respekti të drejtpërdrejtë për Pius XI (1922–1939), i cili e bëri atë Kardinal dhe Sekretar i Shtetit.

Ndër emrat që nuk u zgjodhën kurrë nga një Papë janë Jozefi, Jakobi, Andrea dhe Luka. Asnjë Papë nuk e zgjodhi kurrë emrin Pjetër, nga nderimi për Papën e parë. Ndërsa gjashtë Papë morën emrin e Apostullit Pal, duke kujtuar edhe Papën Montini (Pali VI, 1963-1978), zgjedhja e të cilit do të pasohej nga një aspekt kryesor i papnisë së tij: fillimi i Udhëtimeve Apostolike jashtë vendit.

Dy Papë me dy emra

Papa i parë që miratoi një emër të dyfishtë ishte Albino Luciani: në vitin 1978 njihej si Gjon Pali I, duke theksuar kështu, vazhdimësinë me papnitë e Gjonit XXIII dhe Palit VI. Pasardhësi i tij, Karol Wojtyla, e përsëriti këtë zgjedhje duke zgjedhur emrin Gjon Pali II.

voxnews.al