Çfarë hanë astronautët në hapësirë?
Madhështia dhe kompleksiteti i universit gjithmonë arrin të na bëjë përshtypje. Imazhi nga teleskopët zyrtarë të NASA-s është vërtet magjepsës. Megjithatë, ka disa prej nesh që e shohin lëvizjen e planetëve nga afër. Në fakt, ata banojnë, veprojnë dhe jetojnë mes tyre. Pra, meqenëse ushqimi është jetik, le të hedhim një vështrim se çfarë hanë astronautët në hapësirën kaotike por tërheqëse.
Dallimet në krahasim me planetin Tokë
Të shijosh ushqimin në hapësirë nuk është një detyrë e lehtë. Hapësira dhe graviteti i reduktuar “fsheh” rreziqe dhe ndryshime. Sipas hulumtimit të ESA, masa e muskujve dhe dendësia e kockave mund të bien me rreth 25%. Në fakt ky ndryshim nuk vihet re ndërkohë që graviteti zvogëlohet, pra kur jeni në hapësirë, por gjatë kthimit në planetin Tokë. Prandaj, ushqimi i duhur është një rrugë njëkahëshe për astronautët.
Në të njëjtën kohë, shija e tyre mund të ndikohet. Dhe ka një shpjegim për këtë. Lëngjet e prodhuara nga trupi gjatë metabolizmit të ushqimit ndryshojnë drejtim për shkak të gravitetit. Dhe ndërsa këto ndryshojnë drejtimin, ndryshon edhe shija e ushqimit të perceptuar nga truri i njeriut, me rezultat që qiellza nuk e percepton më ngjyrën dhe aromën e disa ushqimeve.
Në fund të fundit, çfarë hanë astronautët në hapësirë?
Le të fillojmë nga bazat. Për shkak të gravitetit dhe ndryshimit të kushteve të hapësirës, të gjitha ushqimet dhe pijet paketohen shumë mirë, në mënyrë që jo vetëm të mos humbasin lëndët ushqyese, por edhe që graviteti të mos arrijë të ndryshojë pozicionin e tyre.
Mund të ndodhë që gjatë fluturimeve të para në hapësirë ka pasur mundësi të hahet vetëm ushqim i tharë, por përparimi i shkencës ka ndryshuar të dhënat edhe në pjesën e ushqimit. Sot, astronautët mund të hanë fruta dhe perime , të cilat janë ngrirë në ngrirës të veçantë brenda anijes. Me këtë teknikë, frutat dhe perimet ruajnë vitaminat dhe lëndët ushqyese esenciale.
Në të njëjtën kohë, qumështi dhe produktet e mishit, përpara se të vendosen në paketë, kanë ato elemente që zgjasin afatin e tyre të përdorimit dhe zvogëlojnë rreziqet që lidhen me ndotjen mikrobike.
Për sa u përket ushqimeve, si biskotat, drithërat, çokollata, arrat , këto janë produkte tashmë të ambalazhuara, të cilat janë gati për t’u konsumuar si në hapësirë ashtu edhe në planetin Tokë.
Në përgjithësi, astronautët këto ditë mund të shijojnë shumë nga ushqimet që dikur hanin ndërsa ishin në Tokë. Me një detaj të rëndësishëm. Të ruhet siç duhet për një periudhë të gjatë kohore dhe të paketohet. Gjithashtu, ato mund të përgatiten në furrë me mikrovalë, pasi është një nga pajisjet e pakta elektrike që funksionojnë njësoj si në Tokë.
Mos harroni se, sipas të dhënave zyrtare të NASA-s, në dhjetor të 2019-ës janë pjekur biskotat e para në hapësirë, të cilave u deshën dy orë për t’u përgatitur./abcnews.al