Çfarë po bëjnë qytetarët nëpër Europë që të mos “çmenden” nga izolimi: Nga këngët te konkurset. Ja sugjerimet e psikologëve për të gjithë
Në Itali po këndojnë dhe po ndajnë receta. Në Francë, humori po ju kursen ditën. Në Spanjë, shkallët komunale janë bërë pistat e reja të vrapimit, dhe në Gjermani, hakerët janë të zënë me kodimin e aplikacioneve korona.
Ndërsa qindra miliona evropianë ankohen nga mbyllja, njerëzit po gjejnë mënyra gjithnjë e më shumë krijuese për t’u argëtuar dhe për të kundërshtuar atë që paralajmërojnë psikologët e kontinentit.
Si të gjithë të tjerët, 60 milionë qytetarë të Italisë, të cilët u futën në bllokim më 9 mars, “po iu kërkohet të bëjnë flijime”, tha Sara Raginelli, një psikologe në Ancona. “Dhe ndërsa jetojmë në një mënyrë mjaft dramatike, shëndeti ynë mendor po sfidohet”.
Në një studim gjatë javës së parë të izolimit të Italisë, 93% e të anketuarve thanë se ndjeheshin të paktën pak në ankth, ndërsa 42% përshkruan një rënie të veçantë të humorit të tyre dhe 28% raportuan se nuk flinin mirë.
Italianët kanë të drejtë për një konsultë falas në internet nga ministria e shëndetësisë, e cila ka paralajmëruar një “urgjencë psikologjike”, duke thënë se njerëzit rrezikojnë të “mbingarkohen nga frika e një virusi që na ka ndaluar të përqafohemi dhe të jemi afër të tjerëve”.
Rreth 9,000 psikologë janë të përfshirë në skemën #psicologionline, duke ofruar konsulta telefonike ose video që synojnë gjithashtu të kundërshtojnë “efektet zemërthyese të numrit të përditshëm të vdekjeve, skenave luftarake dhe rrezikut të lehtë të infeksionit nëse nuk qëndrojmë në shtëpi”.
Një farë ankthi, natyrisht, është normal. Borwin Bandelow, nga Göttingen në Gjermani, tha se njerëzit u kthyen në krijesa sociale për të mbijetuar, kështu që izolimi ishte një gjendje e panatyrshme për shumicën. “Në të kaluarën kemi jetuar në fise dhe ata që u shkëputën nga këto fise kishin shumë pak shanse”, tha ai në “Der Spiegel”.
Kjo do të thotë se izolimi “mund t’u shkaktojë disa njerëzve të zhvillojnë kushte patologjike”, tha ai. Por në përgjithësi, efektet negative afatgjata të izolimit fizik duhet të zvogëlohen në mënyrë të konsiderueshme nga fakti që të gjithë po e përjetojnë këtë, shtoi Bandelow, i cili ka bërë një studim të veçantë mbi frikën.
“Sapo një situatë e jashtëzakonshme prek shumë njerëz, efekti është më pak i fortë … Gjatë luftës në Jugosllavi, pacientët që zakonisht pësonin sulme paniku, nuk ishin më të frikësuar se të tjerët. Në fakt, numri i sulmeve të panikut u zvogëlua, sepse papritmas u përballën me gjëra të tjera shumë konkrete nga të cilat duhej të kishin frikë. Ata duhej të mbroheshin, dhe kështu duhej të kishin nën kontroll trupat e tyre”.
Gjermanët që vuajnë nga ankthi ose paniku mes një orteku lajmesh nga koronavirusi, mund të zgjedhin një shërbim praktik lajmesh, “angstfrei.news”, i cili dy herë në ditë boton një përmbledhje të shkurtër të lajmeve në mënyrë që ata të mund të qëndrojnë të informuar pa u mbingarkuar nga histori tmerri.
Psikologët francezë i bëjnë jehonë rëndësisë së të kuptuarit që dhimbja ndahet. Ndërsa të gjithë do të përgjigjen ndryshe, të gjithë “duhet të jemi në gjendje të kuptojmë situatën”, tha Aurelia Schneider. “Kjo do të na japë mbrojtje psikologjike. Ka të bëjë me njohjen e faktit se kjo nuk është një vuajtje individuale dhe e izoluar, por një vuajtje kolektive”.
Sidoqoftë, në Spanjë, psikologu klinik Albert Soler paralajmëroi kundër rreziqeve të përpjekjes për t’u shtirur në rregull me situatën. “Kur gjërat janë të këqija, presioni për të qenë pozitiv mund të jetë pozitivisht i dëmshëm”, tha ai. “Pozitivizmi i Instagram është i rrezikshëm në kohën më të mirë – por tani është edhe më keq”.
Në aspektin e këshillave praktike, psikologët e Evropës kryesisht theksojnë rëndësinë e qëndrimit në kontakt dhe mbajtjes së zënë, nëse është e nevojshme me ndihmën e listave të përditshme për të bërë.
Në Itali, këshilla e Raginellit ishte që “të mbash kontakte me të tjerët” me çdo mënyrë të mundshme dhe sa më shumë që të ishte e mundur.
Rosella De Leonibus, një psikologe në Perugia, tha që të qenit aktiv ishte me rëndësi jetike. Ajo që nevojitet, tha ajo, ishte “të jeni aktivë, të merreni me punë ose lëvizje, kjo sjell rezultat. Pasiviteti ju bën të ndjeheni në ankth, rrit ankthin”.
Erik Scherder, profesor i neuropsikiologjisë në universitetin VU në Amsterdam, tha se kriza paraqiti një sfidë dhe një mundësi: të ushtrohesh. “Fitimet më të mëdha janë për ata që janë shumë sedentarë”, tha ai për “De Standaard”. “Kështu është shumica prej nesh”.
Belgët, të cilët nisën izolimin më 17 mars, po marrin sugjerime të rregullta se si të jetojnë jetën e tyre më mirë të mbyllur, nga zëdhënësi në qendrën kombëtare të krizave, Benoit Ramacker, i cili këshillon aktivitetet themelore të përditshme si gatimi, lexim, kopshtari etj.
“Dimensioni psiko-social është shumë i rëndësishëm në këtë krizë”, tha Ramacker në një konferencë, duke u kërkuar njerëzve që të mos e kalojnë tërë ditën në median sociale dhe të krijojnë një rutinë që u jep strukturë ditëve të tyre. “Ju mund të bëni shumë në shtëpi”.
Por, dihet që ka tensione. Kur grindjet e pashmangshme shpërthejnë, Jean-Luc Aubert nga Nantes sugjeron të izolohen për një kohë në banjë. “Të gjithë janë pak në ankth, kështu që nuk duhet shumë që të gjithë të mërziten, të zemërohen, më keq”, tha ai. “Ne duhet ta pranojmë këtë, duhet të jemi shumë të kujdesshëm”.
Pavarësisht nëse kanë dëgjuar psikologët apo jo, miliona në të gjithë kontinentin kanë zhvilluar strategji përballimi. Natyrisht të hidhëruar se nuk po jetojnë jetën jashtë, spanjollët – shumica e të cilëve, si shumë evropianë, jetojnë në apartamente – po gjejnë vetminë, heshtjen dhe mbylljen veçanërisht të vështirë.
Tarracat në çati janë bërë një vend i njohur për stërvitjet, megjithëse jo të gjithë kanë qasje. Shumë kanë marrë përsipër të vrapojnë lart e poshtë shkallëve komunale. Një baba raportoi se vajza e tij po mbante praktikën e volejbollit në shtëpi, duke përdorur një rrotull tualeti si një top në mënyrë që të shmangte thyerjet.
Shumë, gjithashtu, janë përballur me sfidën delikate të edukimit të të afërmve të moshuar, në përdorimin e teknologjisë celulare pasi tani nuk mund t’i vizitojnë më të paktën një herë në javë, si zakonisht. “Unë kam mësuar nënën time 82-vjeçare se si të bëj thirrje video”, tha Reme, një banor i Barcelonës. “Tani nuk e mban më njeri”, shtoi ai.
Italianët, duke vuajtur gjithashtu nga organizmi i një jete të mbyllur, entuziazmojnë botën në fazat e hershme të izolimit të tyre duke kënduar ose duke luajtur instrumente muzikore nga ballkonet e tyre çdo natë në një shfaqje solidariteti, megjithëse raportet sugjerojnë se ka rënë shumë gjatë javës së kaluar.
Shumë prej tyre tani janë marrë me joga në internet ose po ndajnë regjimet e tyre të fitnesit. Të tjerët kanë shkruar, pikturuar dhe gatuar më shumë – dhe kanë ndarë recetat e tyre në internet.
Shumëkush po bashkohet me kuzhinierin e famshëm Massimo Bottura për shfaqjen e tij të drejtpërdrejtë në Instagram.
“Nuk është një “master class”, është karantinë kuzhine me familjen tonë”, tha Bottura. “Ne thjesht duam të argëtohemi dhe t’i tregojmë botës se me disa gjëra – një tryezë, disa përbërës, një familje – ne mund të argëtohemi”.
Simona Fabrizio, një kuzhiniere ndërkombëtar dhe pronare i Sagraincasa në Orvieto, Umbria, u kërkon ndjekësve të saj të zgjedhin një përbërës: vezët, ton, pulën – dhe të krijojnë një recetë me katër përbërës shtesë, pastaj të ndajnë fotot e tyre.
Në Gjermani, 42,000 programues dhe hartues të programeve u mblodhën në internet për një “hackathon” masiv. #Wirvsvirus (Ne kundër virusit) dolën me zgjidhje të mundshme për problemet duke përfshirë përcjelljen e virusit, përmirësimin e komunikimit ndër-spitalor, shpërndarjen e ushqimit për të pastrehët dhe ndihmimin e fermerëve që të gjejnë njerëz që të sjellin të korrat, dhe përfunduan me një ndjekje masive në YouTube dhe Slack. Një juri do të vendosë se cilat projekte do të mbështeten, me financimin e qeverisë për të garantuar për më të mirën.
Ashtu si shumë në të gjithë Evropën, banorët e Brukselit kanë dashur të duartrokasin punëtorët e kujdesit shëndetësor në dritaret dhe ballkonet e tyre në 8 të çdo mbrëmjeje. Mbreti Philippe i Belgjikës ndërkohë valëvit një flamur të bardhë nga Pallati Mbretëror.
Në Francë, një vend i mbyllur që nga 17 marsi dhe me masa gjobash të rënda, ku jepet leje që të dilet vetëm për të blerë sende kryesore, për ushtrime apo ecje me qenin, humori për momentin është bërë një shtyllë e bisedës në mediat sociale. Komedianët postojnë nga një video të re çdo ditë. Shfaqen imazhet me foto të qenve të rraskapitur (“Të gjithë në bllokun e apartamenteve më kanë shëtitur sot; kur do të përfundojë?”). Presidenti Emmanuel Macron, me fytyrwn e plakur dixhitalisht prej një dekade, informon kombin: “Bashkatdhetarë, tani mund të dilni”. Një libër udhëzues turistik premton “udhëzuesin e domosdoshëm për qoshet më të mira të pazbuluara të vendbanimit tuaj”.
Videot e fqinjëve që bëjnë xhiro me biçikletë rreth ballkonit dhe shokët që luajnë ping pong me këmbë janë bërë virale ndërsa në “Twitter” individët ndajnë historitë e tyre të bllokimit: “Vetëm katër ditësh të mbylljes, nëna nuk mundej më. Ajo më tha: ‘Dil se do ta paguaj unë gjobën’.